Zer da forjatzea?
Forjatzea metala (edo beste material batzuk) tenperatura altuan berotuz eta gero mailukatuz edo nahi den forma emanez moldatzeko prozesuari egiten dio erreferentzia. Forjatzeko prozesua normalean objektu sendo eta iraunkorrak sortzeko erabiltzen da, hala nola tresnak, armak eta makina piezak. Metala berotzen da bigun eta moldagarri bihurtu arte, eta gero ingude batean jartzen da eta mailu edo prentsa bat erabiliz moldatzen da.
Forja motak
Forjatzea metalak eratzeko prozesu bat da, non metalezko material bat egoera plastiko batera berotzen den eta indarra aplikatzen den nahi den forma emateko. Sailkapen-metodo desberdinen arabera, forjatzea mota desberdinetan bana daiteke, hauek dira sailkapen-metodo ohikoenetako batzuk:
- Forjaketa prozesuan metalaren egoeraren arabera, forjaketa mota hauetan bana daiteke:
Forja hotza: Forja hotza metala lantzeko teknika bat da, barra-materiala prozesatu eta trokel ireki batean sartzeko. Metodo hau giro-tenperaturan edo metalaren birkristalizazio-tenperatura baino baxuagoan gertatzen da, metalari nahi den forma emateko.
Forja beroa: Metalezko materialak tenperatura jakin batera berotzea plastikoagoak izan daitezen, eta ondoren mailukatzea, estrusioa eta bestelako prozesamenduak egitea.
Forja epela: Forja hotzaren eta forja beroaren artean, metalezko materiala tenperatura baxuago batera berotzen da plastifikatzea errazteko, eta ondoren mailukatu, estrusionatu eta bestelako prozesuak egiten dira.
- Forjaketa prozesu desberdinen arabera, forjaketa mota hauetan bana daiteke:
Forja librea: mailu-forja librea bezala ere ezagutzen dena, metala mailukatu eta estrusatzeko metodo bat da, mailu-burua forja-makinan erortze librearen bidez.
Forjaketa: Metalezko material bat trokel batean prentsatu eta molde espezifiko bat erabiliz eratzeko metodoa.
Zehaztasun-forjaketa: zehaztasun handiko eta kalitate-eskakizun handiko piezak fabrikatzeko forja-metodoa.
Plastikozko moldaketa: Ijezketa, luzaketa, estanpazioa, marrazketa sakona eta beste moldaketa-metodo batzuk barne hartzen ditu, forjaketa-metodo gisa ere hartzen da kontuan.
- Forjatzeko material desberdinen arabera, forjaketa mota hauetan bana daiteke:
Letoizko forjaketa: letoia eta bere aleazioak forjatzeko hainbat prozesuri egiten dio erreferentzia.
Aluminiozko aleazioen forjaketa: aluminioaren eta haren aleazioen forjaketa-prozesu desberdinak aipatzen ditu.
Titaniozko aleazioen forjaketa: titanioa eta bere aleazioak egiteko hainbat forja-prozesu aipatzen ditu.
Altzairu herdoilgaitzezko forjaketa: altzairu herdoilgaitza eta haren aleazioak forjatzeko hainbat prozesuri egiten dio erreferentzia.
- Forjaketa-forma desberdinen arabera, forjaketa mota hauetan bana daiteke:
Forja laua: metalezko materialak lodiera eta zabalera jakin baten arabera forma laua emanez prentsatzea.
Kono-forjaketa: Metalezko material bat kono-forma emateko prentsatzea.
Tolesturazko forjaketa: metalezko materiala tolestuz nahi den forma ematea.
Eraztun forjatzea: Metalezko material bati eraztun forma ematea.
- Forjaketa-presio desberdinen arabera, forjaketa mota hauetan bana daiteke:
Estanpazioa: Metala presio baxuan lantzea, normalean metalezko pieza meheagoak ekoizteko egokia.
Presio ertaineko forjaketa: Estanpazioak baino presio handiagoa behar du eta normalean lodiera ertaineko piezak ekoizteko egokia da.
Presio Handiko Forjaketa: Forjaketak presio handia behar du eta normalean pieza lodiagoak ekoizteko egokia da.
- Forjatze-aplikazio desberdinen arabera, forjatzea mota hauetan bana daiteke:
Auto piezen forjaketa: Autoetan erabili behar diren hainbat pieza fabrikatzea, hala nola motorraren piezak, xasisaren piezak, etab.
Aeroespazioko forjaketa: hegazkinak, suziriak eta bestelako aeroespazioko gailu batzuk fabrikatzeko beharrezkoak diren piezak.
Energia Forjaketa: Hainbat energia-ekipotan beharrezkoak diren piezak fabrikatzea, hala nola galdarak, gas turbinak, etab.
Forja mekanikoa: Hainbat ekipamendu mekanikotan erabili behar diren piezak fabrikatzea, hala nola errodamenduak, engranajeak, biela eta abar.
1. Indar eta iraunkortasun hobetua:Forjatzeak metalaren propietate mekanikoak hobetu ditzake, sendoagoa eta iraunkorragoa bihurtuz.
2. Zehaztasun handiko moldaketa:Forjaketak metala zehaztasunez moldatzea ahalbidetzen du, eta hori garrantzitsua da forma eta tamaina espezifikoak dituzten piezak fabrikatzeko.
3. Materialen propietate hobetuak:Forjaketa-prozesuak metalaren material-propietateak hobetu ditzake, hala nola korrosioarekiko erresistentzia eta higadurarekiko erresistentzia, aplikazio zorrotzetarako egokiagoa bihurtuz.
4. Hondakin gutxiago:Beste metalgintza-prozesuekin alderatuta, forjatzeak hondakin gutxiago sortzen du eta materialaren erabilera hobea ahalbidetzen du, eta horrek kostuak murrizten lagun dezake.
5. Gainazaleko akabera hobetua:Forjaketak gainazal leuna lor dezake, eta hori garrantzitsua da elkarri egokitu edo elkarren aurka irristatu behar diren piezentzat.
6. Ekoizpen-eraginkortasuna handitzea:Forjaketa teknologian izandako aurrerapenei esker, prozesua azkarragoa eta eraginkorragoa bihurtu da, eta horrek ekoizpena handitzea ahalbidetu du.